تأثیر اعتقاد به خلود نفس بر نظام اخلاقی اسلام

چکیده نظام اخلاقی اسلام مبتنی بر جهانبینی الهی است که بر طبق این نوع جهانبینی رسیدن به سعادت و کمال به عنوان غایت اخلاق که همان قرب الهی است در پرتو این بینش میسر است چرا که طبق دیدگاه الهی، انسان علاوه بر بعد جسمانی، دارای بعد روحانی است که بدان وسیله قابلیت بقاء و دوام را دارا است و می? تواند با کسب ره توشههایی از این دنیا به جهان دیگر کوچ نماید و به زندگی خود در پرتو نور الهی ادامه دهد. اعتقاد به معاد بدون اعتقاد به خلود نفس، باوری عقیم است علاوه بر آن این اعتقاد یکی از اصول اساسی اسلام محسوب میشود و این باور اعتقادی ضامن اجرائی برای اعمال و رفتارهای انسان در دنیا است، چرا که انسان با اعتقاد به حیات جاوید، زندگی هدفمند و منظمی برای رسیدن به مقصود خواهد داشت، و در زندگی با نشاط بیشتری به سوی هدف حرکت میکند. اما انسانی که زندگی خود را فانی در دنیا میداند و قائل به زندگی جاوید نیست، ارزش انسانی خود را تنها در این سرا و ارضاء خواستههای نفسانیاش خلاصه میکند و چه بسا برای رسیدن به لذات زودگذر دنیایی از بسیاری از اصول اخلاقی بگذرد و آنها را مانع رسیدن به مقصود خود بداند و گاهی امر غیر اخلاقی را به عنوان ارزش برای خود تلقی نماید. نظر به این که نظام اخلاقی اسلامی بدون باور به معاد سامان پذیر نبوده و قادر نیست آموزههای پایدار اخلاقی را برای اداره ی جامعه انسانی عرضه نماید، محقق این رساله در پی آن است که چگونگی این تأثیر را که پیوند وثیق با خلود نفس دارد، بر تکوین نظام اخلاق اسلامی و ساختار آن در قالب یک مطالعه نظری عرضه دارد تا ضمناً راهنمایی برای کسانی باشد که در جستجوی نظام پایدار ارزشی هستند که به گمان محقق تنها نظامهای دینی قادرند پایداری ارزشها را تضمین نمایند و لذا در این رساله سعی شده است چنین ادعایی به اثبات رسد. واژگان کلیدی اعتقاد، خلود، نفس، اخلاق، اسلام